ครั้งที่ 3 วันที่ 23 มกราคม 2561

สัปดาห์ที่ 3 ของการเปิดภาคเรียนแล้ว วันนี้อาจารย์ได้สอน
บทที่2 เรื่องทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาการของเด็กปฐมวัย

ทฤษฎีพัฒนาการด้านจิตวิเคราะห์ของฟรอยด์

     ฟรอยด์ เป็นชาวออสเตเรียมีความเชื่อด้านบุคลิกภาพ การวิเคราะห์ของฟรอยด์ด้านบุคลิกภาพ การตอบสนองขั้นพื้นฐานทางด้านสรีระหรือเรียกว่าแรงขับโดยสัญชาติญาณมี 3 ประเภท ได้แก่  แรงขับทางเพศหรือความต้องการตอบสนองทางเพศ (libido) แรงขับหรือความต้องการที่จะมีชีวิตอยู่ (life-preserving drive) และแรงขับหรือความต้องการที่จะแสดงความก้าวร้าว (aggressive drive)

โครงสร้างของฟรอยด์

อิด (Id) หมายถึง พลังหรือแรงผลักที่มีมาแต่กำเนิด เป็นสันดานดิบของมนุษย์ที่มีแต่ความต้องการสนองสนองแต่เพียงอย่างเดียวโดยไม่คำนึงถึงสิ่งใด ฟรอยด์เห็นว่าแรงผลักชนิดนี้มีอยู่ในทารก

  อีโก้ (Ego) เป็นส่วนหนึ่งของโครงสร้างบุคลิกภาพที่ได้มีการคิดรวบรวมข้อมูลต่างๆ และมีการวางแผน การรู้จักรอคอย ร้องขอหรืออื่น ๆ เพื่อให้ได้รับการตอบสนองในสิ่งที่ต้องการ

  ซุปเปอร์อีโก้ (Superego) เป็นส่วนของบุคลิกภาพที่คอยควบคุมหรือปรับการแสดงออกของอิดและอีโก้ให้สอดคล้องกับเหตุผลความถูกผิด คุณธรรมหรือจริยธรรม

  ขั้นตอนของพัฒนาการด้านบุคลิกภาพ

ขั้นที่ 1 ขั้นปาก (Oral Stages) อายุแรกเกิด –18  เดือน

  ขั้นที่ 2 ขั้นทวารหนัก (Anal Stage) เป็นระยะพัฒนาบุคลิกภาพของเด็กวัย 2 – 3 ปี

  ขั้นที่ 3 อวัยวะเพศขั้นต้น (Phallic Stage) เป็นระยะพัฒนาการบุคลิกภาพของวัย 3 – 5 ปี

  ขั้นที่ 4 ขั้นพัก/ขั้นแฝง (Latency Stage) เป็นระยะพัฒนาบุคลิกภาพของวัย 5 – 12 ปี

  ขั้นที่ 5 ขั้นอวัยวะเพศ (Genital Stage) เป็นระยะสนใจเพศตรงข้าม วัยรุ่น วัยหนุ่มสาว 12 ปี ขึ้นไป

ทฤษฎีพัฒนาการด้านจิตสังคมของอีริคสัน

เกี่ยวกับด้านสังคมให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อมเด็กปฐมวัยพร้อมที่จะเรียนรู้สิ่งแวดล้อมรอบตัวพร้อมเลียนแบบคนรอบตัว หากประสบการณ์และสภาพแวดล้อมรอบตัวเด็กดี เด็กจะมองโลกในแง่ดี มีความเชื่อมั่นในตนเองในทางตรงกันข้ามหากประสบการณ์และสภาพแวดล้อมไม่ดีไม่เอื้อหรือส่งเสริมต่อการเรียนรู้ของเด็ก เด็กจะกลายเป็นคนมองโลกในแง่ร้าย ไม่ไว้วางใจผู้อื่น ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง

ขั้นพัฒนาการตามทฤษฎีของอีริคสัน

ขั้นที่ 1 ความรู้สึกไว้วางใจ กับความรู้สึกไม่ไว้วางใจ(Trust versus Mistrust) ช่วงแรกเกิด – 1 ปี

ขั้นที่ 2 ความรู้สึกเป็นตัวของตัวเอง กับความละอายใจและไม่แน่ใจ (Autonomy versus Doubt or Shame) ช่วง 1 – 2 ปี

ขั้นที่ 3 การมีความคิดริเริ่มกับความรู้สึกผิด (Initiative versus Guilt) ช่วง 3 – 6 ปี

“ทฤษฎีพัฒนาการทางบุคลิกภาพของอีริคสัน

ได้แสดงให้เห็นถึงความต่อเนื่องของการพัฒนาบุคลิกภาพของบุคคลตั้งแต่ทารกจนถึงวัยสูงอายุทำให้เป็นแนวทางสำ คัญในการอบรมเลี้ยงดูเด็กโดยเฉพาะในวัยทารก ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญของพัฒนาการในวัยต่อไป…”

ทฤษฎีวุฒิภาวะของกีเซล

อาร์โนลด์ กีเซล

        (Arnold Gesell) เป็นนักจิตวิทยาที่มี

ความเชื่อในเรื่องของความเจริญเติบโตตามวุฒิภาวะ โดยกล่าวว่า “วุฒิภาวะเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ เชื่อว่าเด็กเกี่ยวข้องการเปลี่ยนแปลงทางสรีระวิทยาซึ่งกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรมขึ้นการฝึกฝนหรือลักษณะใดก็ตามอย่างมีระเบียบ โดยที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับสิ่งเร้าภายนอก” แต่จะเกี่ยงข้องกับอายุและช่วงวัยเท่านั้น

ขั้นพัฒนาการของกีเซล

  1. ทิศทางของการพัฒนาการ (development direction Cephalocaudal - Proximal distal )

  2. พัฒนาการมีความสัมพันธ์กันและเกี่ยวเนื่องกัน (reciprocal interweaving)

  3. พัฒนาการมีการใช้กิจกรรมร่วมกัน (functional asymmetry)

  4. การพัฒนาต่าง ๆ เป็นผลมาจากวุฒิภาวะ (individuating maturation)

ทฤษฎีพัฒนาการด้านการรู้คิดของเพียเจท์

 ฌอง เพียเจท์

 (Jean Piaget) นักจิตวิทยาชาวสวิส ได้ทำการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับพัฒนาการการเรียนรู้ของเด็กและพัฒนาการทางสติปัญญา

ได้อธิบายถึงโครงส้างความคิดเราคนเราที่แสดงออกได้ 2 อย่างคือ

Assimilation หมายถึง การที่เด็กนำเอาสิ่งที่ตนรับรู้ใหม่ๆ  เข้าไปผสมผสานกลมกลืนกับความรู้เดิมที่มีอยู่ ซึ่งการรับรู้นี้จะเกิดขึ้นเมื่อเด็กมองเห็นสิ่งใหม่ในแง่ของสิ่งเดิมที่เคยรู้จัก

  Accommodation หมายถึง การนำความรู้ใหม่ที่ได้รับไปปรับปรุงความคิดให้เข้ากับสภาพแวดล้อมได้อย่างเหมาะสม

ทฤษฎีพัฒนาการด้านการรู้ของเพียเจท์

ขั้นที่ 1 ขั้นประสาทสัมผัสและการเคลื่อนไหว

(Sensorimotor Stage) อายุแรกเกิด – 2 ปี

  ขั้นที่ 2 ขั้นก่อนการคิดอย่างมีเหตุผล (Preoperational Stage) อายุ 2 – 7 ปี แบ่งเป็นสองระยะ

  - ระยะที่ 1 ขั้นก่อนความคิดรวบยอด (Preconceptual Thought) อายุ 2 – 4 ปี

  - ระยะที่ 2 ขั้นคิดได้เองโดยไม่รู้เหตุผล (Intuitive Thought)อายุ 4 – 7 ปี

สรุป เด็กจะเรียนรู้ได้จากประสาทสัมผัส การเคลื่อนไหว เด็กจะเรียนรู้ได้ในรูปนาม

ธรรม

ทฤษฎีพัฒนาการทางจริยธรรมของโคลเบิร์ก

ลอเรนซ์ โคลเบิร์ก

       (Lowrence Kohlberg) เป็น

นักจิตวิทยาชาวอเมริกัน ได้ศึกษาค้นคว้าทางด้านพัฒนาการทางจริยธรรม ซึ่งได้รับอิทธิพลความคิดและผลงานมาจากเพียเจท์

ขั้นพัฒนาการทางจริยธรรมของโคลเบอร์ก

ระดับขั้นที่ 1 Premoral หรือ Preconventionalวัย 2 – 10 ปี

  มี 2 ระยะ

  ระยะที่ 1 การหลบหลีกการถูกลงโทษ ช่วงอายุ 2 – 7 ปี

  ระยะที่ 2 การแสวงหารางวัล ช่วงอายุ 7 – 10 ปี

ทฤษฎีพัฒนาการทางความคิดความเข้าใจของบรุนเนอร์

เสนอแนวคิดและการใช้เหตุผล

พัฒนาการทางความคิดความเข้าใจ เกิดจากสิ่งต่อไปนี้

  1. การให้เด็กทำสิ่งต่างๆ อย่างมีอิสระมากขึ้น

  2. การเรียนสัญลักษณ์ที่ใช้แทนสิ่งต่างๆ

  3. พัฒนาการทางความคิด

  4. ผู้สอนและผู้เรียนมีความสัมพันธ์กันอย่างมีระบบ

  5. ภาษาเป็นกุญแจของการพัฒนาด้านความคิด

  6. การพัฒนาทางความคิด

พัฒนาการทางสติปัญญาและการคิดของมนุษย์

แบ่งเป็น 3 ขั้น ดังนี้

  1. Enactive Stage

  2. Iconic representation Stage

  3. Symbolic representation stage

ลำดับขั้นการสอนอย่างมีเหตุผล

ขั้นที่ 1 เด็๋กจะเรียนรุ้ได้ต้องสัมผัสก่อน

ขั้นที่ 2 การสอนควรเน้นให้เด็กเกิดการพัฒนาขึ้นเพื่อให้เด็กได้รับรู้อย่างแจ่มแจ้ง

ขันที่ 3 จัดให้มีการอภิปรายระหว่างเด็กในกลุ่มที่เรียนร่วมกันเกี่ยวกับเหตุการณ์ต่างๆ เนื้อหาที่เรียนเพื่อให้เด็กใช้ภาษาและเกิดการพัฒนาขั้นรูปธรรม

 ช่วงท้ายคาบสัปดาห์อาจารย์ก็สั่งงานและเปิดวิดีโอเกี่ยวกับนักทฤษฎีให้ดูและเรื่องฟ้ามีตาตอน ลูกเราน่ารักที่สุดเลย ทำให้ได้เห็นมุมมองการเลี้ยงลูกของละครเรื่องนี้ว่าเป็นยังไง และให้นักศึกษาคิดวิเคราะห์ว่าเราควรทำแบบไหน

  

การประเมิน

 ประเมินตนเอง ทำให้ทราบถึงแนวความคิดของนักทฤษฎีที่อาจารย์สอนมา

 ประเมินเพื่อน เพื่อนๆได้ความรู้เกี่ยวกับแนวความคิดของนักทฤษฎี

 ประเมินอาจารย์ อาจารย์มีความพร้อมในการเตรียมสอนมาก